اگر علاقهمند به نگهداری از گیاهان آپارتمانی باشید احتمالا تا بهحال گیاهانی را دیدهاید که بدون نیاز به خاک و فقط در ظرفهای شیشهای آب رشد میکنند. نگهداری و کاشت گیاهان در آب و در ظرفهای شیشهای میتواند جذابیت خاصی به دکوراسیون خانه بدهد. در ادامه با ما همراه باشید تا دربارهی گیاهان آبکشت یا هیدروپونیک بیشتر بخوانید.
کاشت گیاهان به روش هیدروپونیک یا آبکشت
گیاهان برای اینکه زنده بمانند به سه عامل اصلی نیاز دارند؛ نور، آب و محیطی برای رشد. عامل سوم یعنی محیطی برای رشد، دامنهی بسیار وسیعی دارد که میتواند شامل خاک، پیت ماس، سنگریزههای سفالی و حتی خود آب باشد. تکثیر در آب یک روش رایج برای تکثیر گیاهان آپارتمانی است که بسیاری از مردم برای افزایش مجموعه گیاهان آپارتمانی خود از آن استفاده میکنند. با این حال، کاشت گیاهان در آب تا زمانی امکانپذیر است که چند الزام ساده را برآورده کنید.
کافی است گیاهانی را انتخاب کنید که مقاوم هستند و نگهداری از آنها راحت است و بدون نیاز به خاک هم قابلیت رشد کردن دارند. نگران نباشید! اگر از کاشت گیاهان در آب خسته شدید، کافی است آنها را به گلدان منتقل کنید.
کشت هیدروپونیک یا آبکشت روش کاشت گیاهان در آب و بدون خاک است. در این روش، متخصصان مربوطه نیازهای هر گیاه را اندازهگیری میکنند و کود و مواد مغذی لازم ز آن را به آب اضافه میکنند. این روش نسبت به روشهای سنتی مشاورزی مزیتهای مختلفی دارد و بازدهی آن بیشتر است؛ حتی مصرف آب را هم کاهش میدهد.
چطور گیاهان آپارتمانی را در آب پرورش دهیم؟
پرورش دادن گیاهان در آب درست مثل زمانی است که قلمههای گیاهان را برای تکثیر داخل ظرفهای نفوذناپذیر و پر از آب قرار میدهید. اما اگر میخواهید این گیاهان به رشد خود ادامه دهند و حتی گل بدهند یا اگر خوراکی هستند، از میوهی آنها استفاده کنید باید چند نکتهی زیر را دربارهی نگهداری از آنها در نظر بگیرید.
گیاهان هیدروپونیک به چقدر نور نیاز دارند؟
درست مثل نگهداری از گیاه در گلدان، برای کاشت گیاهان در آب باید نور متناسب با آن گیاه را تأمین کنید. نور عامل مهمی برای فتوسنتز گیاه است و بدون دریافت نور کافی، گیاه به رشد خود ادامه نمیدهد و حتی ممکن است از بین برود.
درست مثل گیاهانی که در گلدان میکارید، گیاهان هیدروپونیک یا آبکشت به مقدار نور متفاوتی نیاز دارند. بنابراین بهتر است که دربارهی هر گیاه جداگانه تحقیق کنید تا مقدار نور لازم آن را تأمین کنید.
انتخاب ظرف مناسب
هر ظرفی که بدون منفذ برای خروج آب باشد برای کاشت گیاهان در آب مفید است. ظروف شیشهای به راحتی قابل دسترسی هستند و دیدن رشد ریشهها در این ظرفهای شیشهای، بسیار لذتبخش است. با این حال، ظروف شیشهای به دلیل قرار گرفتن در معرض نور و آب راکد بیشتر مستعد رشد جلبک هستند. یکی از راههای جلوگیری از این امر، استفاده از ظرف مات (پلاستیک، شیشه یا سرامیک) است.
ظرف مات که نور از آن عبور نمیکند، از رشد جلبک جلوگیری نمیکند اما رشد آن را کند میکند. برای جلوگیری از رشد جلبک، مقداری پودر زغال چوب یا چند تکه کوچک زغال چوب به آب اضافه کنید. از ظروف فلزی صرف نظر کنید چون فلز به مرور زمان خورده میشود و برخی فلزات به کود گیاهی واکنش نشان میدهند.
چند وقت یکبار به گیاهان آپارتمانی کود هیدروپونیک بدهیم؟
اگرچه گیاهان بهراحتی فقط در آب خالی ریشه میدهند، اما در نهایت به مواد مغذی هم نیاز خواهند داشت. به طور معمول، گیاهانی که در آب رشد میکنند، نسبت به گیاهانی که در خاک رشد میکنند، به کود با قدرت کمتری نیاز دارند. به طور کلی، باید یک نوع کود محلول در آب را تا یک چهارم توان، رقیق کنید اما این مقدار، به گیاه و نوع کودی که استفاده میکنید هم بستگی دارد.
برای اینکه مقدار دقیق رقیق کردن کود را متوجه شوید از جایی که کود را تهیه میکنید پرسوجو کنید. ممکن است اطلاعات لازم، روی بستهبندی کود هم نوشته شده باشد.
آب مناسب برای گیاهان آپارتمانی هیدروپونیک
آب بدون کلر برای این گیاهان بهترین گزینه است. برای گرفتن بهترین نتیجه از نگهداری از گیاهان در آب، از آب لولهکشی که در طول شب در دمای اتاق آن را نگهداری کردهاید استفاده کنید. بیشتر گیاهان برای سالم ماندن فقط به تعویض ماهانهی آب نیاز دارند، اما این به نوع ظرف، گیاه و میزان نور خورشیدی که دریافت میکنند بستگی دارد. با گذشت زمان، آب از ظرف تبخیر میشود. هر هفته آب را پر کنید و به محض اینکه شروع به کدر شدن کرد، آب را کاملا عوض کنید.
۱۳ گیاهی که در آب رشد میکنند
اگر دوست دارید این روش را امتحان کنید و از دیدن رشد ریشهی گیاهان داخل ظرفهای شیشهای لذت میبرید، وقت آن رسیده که گیاه مناسب را انتخاب کنید. گیاهانی که در ادامه معرفی میکنیم برای رشد در آب مناسب هستند و تجربهی کشت آنها در آب مثبت بوده است. این گیاهان بدون هیچ زحمتی در آب رشد میکنند.
۱. سبزیها
هر گیاه و سبزی که ساقهی نرم داشته باشد در آب زنده میماند. برای گرفتن بهترین نتیجه، بهتر است که گیاه را از ساقهی نرم و سبز رنگ آن جدا کنید نه از ساقهی چوبی. یک قلمه از یک سبزی بالغ و سالم بردارید و آن را در مکانی آفتابی در آب قرار دهید. سبزیها برای رشد به نور زیاد و غیرمستقیم نیاز دارند.
۲. ضایعات سبزیجات
رشد مجدد ضایعات سبزیجات مانند کاهو، پیازچه و برگهای هویج یک راه سرگرمکننده برای استفادهی مجدد از قسمتهایی از سبزیجاتی است که معمولا دور میاندازید. با این حال، انتظار برداشت زیادی از آنها نداشته باشید؛ رشد مجدد ضایعات بیشتر برای سرگرمی است. حدود هفت سانتیمتر از قسمت پایین سبزیجات را نگه دارید و آنها را در یک کاسهی کمعمق آب قرار دهید. ضایعات سبزی ریشه میکنند و گیاه جدیدی از مرکز آن بیرون میآید.
۳. گیاه برگ بیدی
گیاه برگ بیدی یکی از گیاهان آپارتمانی است که با کمترین زحمت میتوانید از آن نگهداری کنید. رنگ زیبای برگهای این گیاه میتواند مکمل دکوراسیون خانهی شما باشد و تنوعی به جمع گلدانهای شما بدهد. این گیاه دو مدل دارد؛ یکی با برگهای راهراه و دیگری با برگهای بنفش ساده. اگر اتاقی با نور متوسط دارید میتوانید این گیاه زیبا را پرورش دهید و از رنگ زیبای برگها و گلهای جذابش لذت ببرید.
اگر قبلا این گیاه را هرس کرده باشید، احتمالا متوجه شدهاید که شاخههایی که از آن جدا میکنید حتی چند هفته بعد هم سالم باقی میمانند. این همان نشانهای است که ثابت میکند این گیاه میتواند در آب رشد کند و به خاک نیاز ندارد. اگر با دقت به کنارههای گرههای روی ساقهی گیاه نگاه کنید، ریشههای ریز آن را میبینید که آمادهی رشد کردن هستند. میتوانید چند ساقه از این گیاه را جدا کنید و داخل بطری شیشهای قرار دهید.
۴. گل بیصبر یا گل حنا
گل بیصبر یا گل حنا یکی از گیاهان مناسب برای باغهای سایهدار است، اما گاهی اوقات مرطوب نگه داشتن آنها بهاندازهی کافی، کار دشواری است. در واقع، این گیاهان را میتوانید بهعنوان گیاهان حوضچهای بکارید چون آب را دوست دارند. در پایان فصل رشد، چند ساقه از این گیاه را جدا کنید و آنها را در یک ظرف آب برای زمستانگذرانی آماده کنید. ساقهها کمکم داخل آب ریشه میزنند و میتوانید فصل بهار دوباره آن را به باغچه منتقل کنید یا در گلدان بکارید.
۵. بنفشهی آفریقایی
پرورش دادن بنفشهی آفریقایی از برگهایش که در داخل آب قرار گرفته، یکی از بهترین روشها برای تکثیر این گیاه است. بعضی از انواع بنفشههای آفریقایی در همین آب رشد میکنند و به مرحلهی گل دادن هم میرسند. برای تکثیر کردن یک گیاه تازه، تعداد برگ جوان و سالم گیاه را انتخاب کنید. برگها را با حدود ۵ سانتیمتر ساقه جدا کنید و آن را داخل یک بطری که دهانهی تنگ دارد بگذارید. فقط انتهای ساقه باید داخل آب باشد و برگها باید بیرون از بطری و خشک بمانند.
تقریبا یک ماه طول میکشد تا ساقهها ریشه بزنند و کمکم یک گیاه کامل شکل بگیرد.
۶. بامبوی خوششانس
این گیاه یکی از انواع دراسنا است و معمولا آن را بطریهای آب میفروشند. بیشتر اوقات بامبوها را در جایی با یک لایه سنگریزه نگه میدارند تا شاخهها درست و مرتب کنار هم قرار بگیرند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که آب کافی داخل ظرف آن بریزید تا ریشهها مرطوب بمانند. این گیاه به کود نیاز ندارد ولی اگر دوست دارید رشد بیشتری داشته باشد میتوانید هر ماه مقداری کمی کود مایع را رقیق کنید و در آب بریزید.
۷. گیاه پوتوس
گیاه پوتوس یک از گیاهانی است که رشد بسیار راحتی دارد و در آب بهخوبی رشد میکند. این گیاه مقدار زیادی هورمون گیاهی اوکسین تولید میکند که رشد گیاه را تنظیم میکند و باعث تحریک رشد ریشه میشود. بسیاری از کسانی که گیاهان آپارتمانی نگهداری میکنند و آنها را تکثیر میکنند معمولا کنار قلمهی سایر گیاهان، قلمهی پوتوس هم میگذارند تا به خاطر همین هورمون، رشد ریشهی آنها تحریک شود و زودتر ریشه بزنند.
گیاه پوتوس یک گیاه رونده است که ریشهی هوایی هم دارد. در نتیجه تکثیر کردن آن بسیار راحت است. تمام این ریشههایی که بیرون از خاک قرار میگیرند را میتوانید داخل آب بگذارید و شاهد رشد کردن سریع آنها باشید. این نکته دربارهی بسیاری از گیاهان رونده مثل مونسترا و پیچک معمولی هم صادق است.
۸. فیلودندرون
فیلودندرن هم یکی دیگر از گیاهان رونده است که تمایل به رشد کردن با ساقههای بند دارد. این گیاهان رونده را هم میتوانید مثل پوتوس داخل آب بکارید. برای اینکه آن را تکثیر کنید حتما قلمه را از زیر گره برگ آن جدا کنید. سپس قلمه را داخل آب بگذارید و بدون هیچ زحمت و دردسری، منتظر ریشهها باشید.
۹. حسن یوسف
حسن یوسف یکی از گیاهان آپارتمانی محبوب است که تقریبا در خانهی همهی علاقهمندان به گیاهان آپارتمانی، پیدا میشود. این گیاه با برگهای رنگارنگ و زیبایش، خیلی زود داخل آب ریشه میزند. برای تکثیر این گیاه ساقهای ۲۰ سانتیمتری از آن جدا کنید. برگهای نیمهی پایینی ساقه را جدا کنید و آن را داخل آب بگذارید. این گیاه را باید در مکانی آفتابی نگهداری کنید و برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید میتوانید ماهانه به آن کود بدهید.
۱۰. بگونیا
تمام انواع بگونیا رشد خوبی در آب دارند. برای ریشه زدن این گیاه در آب، قلمهای از آن را جدا کنید که سالم باشد و گره داشته باشد. چند هفته طول میکشد تا گیاه ریشه بزند. تا زمانی که ساقهها و برگها حالشان خوب است و مشکلی ندارند، نگران گیاه نباشید و آب آن را مرتب عوض کنید.
۱۱. همیشهسبز چینی
گیاه همیشهسبز چینی یک گیاه آپارتمانی مقاوم است که به مراقبت و توجه بسیار کمی نیاز دارد. این گیاه هم داخل خاک و هم داخل آب رشد میکند. برای تکثیر این گیاه، چند سانتیمتر از ساقهی آن را جدا کنید. این قلمه باید به اندازهای بلند باشد که بخشی از آن زیر آب قرار بگیرد و بخشی از آن که دارای چند برگ است، روی آب باشد. بعد از قرار دادن قلمه در آب، چند وقت یک بار آب را بررسی کنید و هر زمان که نیاز است، آب را عوض کنید.
۱۲. چمن عروس
این گیاه از دیگر گیاهان رونده است که برگهای ریزی روی ساقههای بلند آن رشد میکند. برای تکثیر کردن گیاه و کاشتن آن در آب، قلمهای با طول حدود ۲۰ سانتیمتر جدا کنید. بخشی از این قلمه که زیر آب قرار میگیرد نباید برگ داشته باشد؛ پس برگهای آن را جدا کنید. قسمتی که بیرون از آب است، باید دارای برگ باشد تا گیاه رشد کند. اگر ساقه را با برگ داخل آب بگذارید، برگها داخل آب میپوسند و آب را کدر و کثیف میکنند.
از جایی که برگهای ساقه را جدا کردهاید، کمکم ریشههای گیاه جدید شکل میگیرد.
۱۳. گیاه گندمی
گیاه گندمی یکی دیگر از گیاهان آپارتمانی محبوب است که رشد سریعی دارد و بسیار مقاوم است. این گیاه هم داخل آب و هم داخل خاک، رشد خوبی دارد. برای کاشتن آن در آب، میتوانید چند قلمه از گیاه مادر جدا کنید و آن را داخل یک ظرف شیشهای بگذارید و آن را با آب پر کنید.
بعد از ریشه زدن گیاه میتوانید آن را در آب نگه دارید یا به یک گلدان منتقل کنید. اگر تصمیم دارید بعد از ریشه زدن، گیاه را به داخل گلدان منتقل کنید، صبر کنید تا ریشههایش به اندازهی کافی بلند شوند. ریشهها باید بهاندازهای بلند باشند که بتوانند گیاه را داخل خاک نگه دارند.
جمعبندی
حتما گیاهانی که داخل شیشهی آب کاشته میشوند دیدهاید. رشد ریشهها داخل ظرف شیشهای و جذابیتی که کاشت گیاه در آب، به دکوراسیون خانه میدهد، باعث شده که افراد زیادی تمایل داشته باشند کاشت گیاه در آب را امتحان کنند. برای کاشت گیاهان در آب باید گیاه مناسب را انتخاب کنید و سایر عوامل لازم برای رشد گیاه، مثل نور و کود را برای آن فراهم کنید.